Zelfkastijding en berouw: Verschillende reacties op zonde
Als wij onze zonden belijden: Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid.
Het vers van Johannes, geïnspireerd door de Heilige Geest, biedt troost en bemoediging voor discipelen van de Heere Jezus. Het weerlegt het idee dat een kind van God in angst en twijfel moet leven over de vergeving van zonden.
In bepaalde stromingen binnen de belijdende kerk bestaat de misvatting dat hoe meer je lijdt onder je zonde en hoe meer zelfkastijding je toepast, des te vromer je bent. Maar er is een wezenlijk verschil tussen berouw en zelfkastijding. Bij zelfkastijding ligt de focus op lijden en ongemak, zonder oprechte erkenning of berouw over de zonde die tot dat lijden heeft geleid.
Stel je voor dat je langdurig wordt geconfronteerd met een zonde waarvan men zegt dat je je moet bekeren. Je bent terneergeslagen omdat je opnieuw hebt gezondigd. Dezelfde zonde, keer op keer. Je begrijpt niet waarom dit blijft gebeuren. Je voelt je ellendig en zoekt troost in je gebrokenheid. Want wee mij als ik me niet gebroken zou voelen. Ik zou dan immers kunnen twijfelen over het feit of ik wel of niet wedergeboren ben. Wee mij als het overkomt alsof ik de gewichtigheid van de zonde niet voel en niet serieus omga met zonde. Veel belijdende discipelen zijn gaan geloven dat hun identiteit luidt: ‘Er woont niets goeds in mij. Ellendig mens dat ik ben’ (Romeinen 7:18, 24). Er heerst de gedachte dat hoe intenser dit gevoel is, des te meer vrucht het oplevert. Hoe meer geestelijke groei en volwassenheid.
Wat hier vaak heerst is dat men zichzelf kastijd om de zonde die ze iedere keer begaan in plaats van hun zonde te belijden en zich waarlijk te bekeren. Dat is namelijk Bijbels berouw hebben. Berouw is een oprecht innerlijk verdriet. Maar, het uit zich in een verandering van hart, een verandering van geest met betrekking tot de zonde. Het blijft niet bij het balen over een zonde. Het uit zich in het afkeren van de zonde. En een diep verlangen en handelen om zich van die zonde te wenden tot God voor vergeving.
De apostel Paulus schrijft aan de Korinthiërs:
Want de droefheid die overeenkomstig de wil van God is, brengt een onberouwelijke bekering tot zaligheid teweeg, maar de droefheid van de wereld brengt de dood teweeg.
Er is een duidelijk contrast: er is een verschil tussen goddelijke droefheid en wereldse droefheid. De eerste leidt tot bekering en zaligheid, de laatste tot de dood. Zelfkastijding is geen bekering. Alleen erkennen dat je gezondigd hebt, is niet voldoende. Bekering is weliswaar niet mogelijk zonder erkenning van zonde, maar het staat niet gelijk aan elkaar.
Het is niet vroom om te denken dat God Zijn kinderen niet zal vergeven. Dat zou Hem tot een leugenaar maken. God is trouw en liegt niet (Numeri 23:19).
Paulus schrijft ook aan Titus over God:
in de hoop op het eeuwige leven, dat God, Die niet liegen kan, vóór de tijden der eeuwen beloofd heeft. En Hij heeft op de door Hem bestemde tijd Zijn Woord geopenbaard,
Als God in en door Zijn Woord heeft gezegd dat Hij ons zal vergeven, en ons zal reinigen van alle ongerechtigheid wanneer we onze zonden belijden, dan is dat ook wat we dienen te geloven. Nogmaals, de apostel Johannes schrijft:
Als wij onze zonden belijden: Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid.
Maar ik zeg: Wandel door de Geest en u zult zeker de begeerte van het vlees niet volbrengen.
(12) Welnu, broeders, wij zijn aan het vlees niet verplicht om naar het vlees te leven. (13) Want als u naar het vlees leeft, zult u sterven. Als u echter door de Geest de daden van het lichaam doodt, zult u leven.
Als discipelen worden we niet opgeroepen om verslagen en onderdrukt door zonde door het leven te gaan. We worden ook niet aangespoord tot zelfkastijding. De Schrift moedigt ons aan actief tegen de zonde te strijden, onze begeerten te weerstaan en de werken van het vlees te kruisigen. Toon berouw voor je zonden, belijd ze en bekeer je. Vind vreugde in de kennis dat we een trouwe en rechtvaardige God hebben, rijk aan genade en barmhartigheid, die bereid is Zijn kinderen te vergeven.